Rola kaplanow
Zarówno kapłani jak i możni ustalili zasady dziedziczenia, według których ich urzędy przechodziły na następne pokolenia. Kapłani uczyli synów innych kapłanów i synów możnych, którzy przyprowadzani byli do nich już w dziecięcym wieku.
Według Biskupa Landy, wykładali oni następującą wiedze: sposób obliczenia lat, miesięcy i dni, święta i obrzędy, rozdzielanie łask bóstw, niepomyślne dni i okresy, metody wróżenia i proroctw, przypadki i leczenie chorób i ich pochodzenie, pismo. Do pomocy kapłanom wysokiej rangi służyli chilanes, czyli wróżbiarze, których obowiązkiem było bezpośrednie komunikowanie się z bogami i interpretowanie znaków i mistycznych omenów. Inne klasy kapłańskie, nacomos i chacs, pomagały w sprawach rytuału i ofiar. 
Archeologia potwierdza, że kapłani odgrywali bardzo ważną role w społeczeństwie Majów; na rzeźbionych pomnikach kapłani zawsze przedstawieni są w pięknych szatach, ustrojeni w klejnoty i otoczeni darami. Ich wiedza z zakresu astronomii, umiejętność przepowiadania zaćmień, ich wgląd w każdą dziedzinę życia sprawiały, iż bano się ich i szanowano; dała im ona władzę nad zabobonnymi ludźmi, nieporównywalną do władzy jakiejkolwiek innej grupy społecznej.
. Powołanie jednak nie wystarczy, aby zostać kapłanem Majów, trzeba się sporo uczyć. Trzeba się nauczyć tradycyjnego kalendarza, przy czym kapłan musi znać nie tylko nazwy poszczególnych dni, ale też ich znaczenie rytualne. Trzeba wiedzieć, w jakie dni wykonywać jakie ceremonie. Oczywiście kapłan musi też dokładnie znać przebieg poszczególnych ceremonii. Całopalna ceremonia Majów jest modlitwą o pomyślny przebieg jakichś przyszłych wydarzeń, ale ze sposobu w jaki ogień trawi rzeczy przyniesione na ofiarę można wróżyć jak te wydarzenia się potoczą. Interpretacja tego rodzaju znaków jest również zadaniem kapłana
Kiedy kandydat na kapłana wszystkiego się nauczy, wówczas przechodzi inicjację, podczas której otrzymuje swoje święte zawiniątko, zwane vara. W zawiniątku tym znajduje się 260 ziaren fasoli używanych do ceremonii, a ponadto także kryształy i inne przedmioty, w zależności od osoby. Od tego momentu świeżo upieczony kapłan może działać na własną rękę.
